Grzejnik rzadko bywa piękny, a nawilżacz powietrza jeszcze rzadziej. Półka-grzejnik z gliny kapilarnej łączy funkcje źródła ciepła, pasywnego nawilżacza i designerskiego regału. Moduły z tłoczonej gliny, nasączone mlekiem wapiennym, przykręcasz jak zwykłą półkę nad kaloryferem – lub do ściany z przewodami CO. Skapilaryzowane pory zasysają wodę z niewidocznego zbiornika i uwalniają parę, gdy temperatura przekracza 30 °C. Jednocześnie 4-centymetrowa masa gliny akumuluje ciepło, oddając je długo po wyłączeniu instalacji.
1. Budowa półki-grzejnika
- Korpus: Wytłaczany blok gliny lessowej, porowatość 28 %, grubość 40 mm
- Impregnacja: Dwuetapowe mleko wapienne (Ca(OH)2) – twardość powierzchni 2H
- Kapilary: Ślepe kanały Ø 4 mm, rozstaw 8 mm, ciągłość 350 mm
- Zbiornik H2O: 600 ml, HDPE, ukryty w metalowej listwie nośnej
- Łączniki: Wkręty tulejowe M6 + wieszaki regulowane (±7 mm)
- Format modułu: 800 × 200 mm; opcjonalnie 1200 × 250 mm
2. Jak to działa?
Woda kapilarnie wędruje z zbiornika do powierzchni gliny – maks. 50 ml h-1 przy 50 °C.
W trakcie grzania grzejnik zwiększa parowanie, podnosząc względną wilgotność równo do 45–50 %.
Po wyłączeniu CO glina stopniowo oddaje zmagazynowane 650 kJ ciepła (na moduł 800 mm), utrzymując
przyjemną temperaturę nawet 1,5 h. Mleko wapienne zmniejsza pylenie i sprawia, że półka jest zmywalna.
3. Zalety półki-grzejnika
| Zaleta | Opis | W praktyce |
|---|---|---|
| 3-w-1 | Grzejnik + nawilżacz + półka | Mniej urządzeń, więcej miejsca |
| Nawilżanie pasywne | 0,4–0,6 l d-1 | Zero prądu, zero bakterii |
| Akumulacja ciepła | 650 kJ / moduł | Mniej cykli włącz/wyłącz kotła |
| Ekologia | 100 % glina + wapno | Ujemny ślad CO₂ −1,2 kg / szt. |
| Design | Surowa faktura + rośliny | Łatwo stworzyć „mediterranean spa” |
4. Case study: sypialnia 12 m² we Wrocławiu
- Montaż: dwa moduły 800 mm nad grzejnikiem stalowym 22K
- Zima 2024/25 – pomiary:
- Średnia wilgotność: 31 % → 46 %
- Cykle pracy kotła gazowego ↓ 19 %
- Hałas (pompa nawilżacza) zniknął – cisza nocna +3 pkt w ankiecie
5. DIY – instalacja w 40 min
- Szablon: Przyłóż poziomicę i odrysuj 3 otwory Ø 8 mm na każdy wspornik.
- Kotwy: Wbij kołki nylonowe; wkręć tuleje M6 i wkręty z regulacją.
- Zbiornik: Kliknij listwę ze zbiornikiem, zalej 600 ml wody filtrowanej.
- Moduł: Nasuń półkę na wieszaki, wypoziomuj pokrętłem.
- Start: Po pierwszym grzaniu do 45 °C poczekaj 3 h – glina nasyci się wodą.
Koszt: ~ 420 zł za moduł 800 mm; praca własna + wkrętarka.
6. Plusy i minusy
| Aspekt | Plus | Minus |
|---|---|---|
| Hałas | Zero dB | Brak aktywnego nawilżania przy T < 28 °C |
| Czyszczenie | Szmatka + woda | Środki agresywne niszczą wapno |
| Montaż | Jak zwykła półka | Waga 6,5 kg – wymaga solidnej ściany |
| Trwałość | Gliniana masa, nic się nie starzeje | Uderzenie > 20 J może ukruszyć róg |
| Koszt | Oszczędność energii i nawilżacza | Wyższy niż MDF + zwykły nawilżacz |
7. Zdrowie i środowisko
- Bez plastiku – jedyny HDPE to zbiornik (100 % recykling).
- Hipoalergiczne – brak pleśni; pH > 10 hamuje roztocza.
- EoL – glinę kruszysz i używasz jako dodatek do ziemi ogrodowej.
8. Wersja „Pro” – co w przygotowaniu?
- Kapsuły aromatyczne – lawenda lub eukaliptus aktywowane parą.
- Czujnik wilgotności BLE – powiadomi o braku wody w zbiorniku.
- NanoSPRAY – transparentna powłoka fotokatalityczna (redukcja NOₓ).
Wnioski: ciepło, wilgoć i cisza w jednym meblu
Półka-grzejnik z gliny kapilarnej to przykład, jak tradycyjny materiał w połączeniu z prostą fizyką rozwiązuje trzy domowe bolączki naraz: suche powietrze, wysoki rachunek za ogrzewanie i nadmiar sprzętów. Minimalistyczny montaż DIY sprawia, że w godzinę zmieniasz zwykły kaloryfer w estetyczne źródło komfortu – dosłownie i w przenośni.